Khi hoa đào, hoa mận nở rộ trên những triền núi, đồng bào Mông xã Lùng Cải nô nức tổ chức lễ hội Gầu Tào, một trong những lễ hội truyền thống quan trọng nhất của dân tộc Mông. Đây không chỉ là dịp để tạ ơn trời đất, cầu mong mùa màng bội thu, gia đình hạnh phúc, mà còn là cơ hội để bà con gặp gỡ, vui chơi và thưởng thức những nét đẹp văn hóa truyền thống.
Khu đồi hội
Ngay từ sáng sớm, trên những con đường dẫn về khu lễ hội, dòng người đã rộn ràng trong những bộ trang phục thổ cẩm rực rỡ. Những cô gái Mông duyên dáng, đầu đội khăn tua rua, má ửng hồng vì cái lạnh vùng cao. Các chàng trai khoác áo chàm, đeo khèn bên vai, nét mặt phấn khởi hòa mình vào không khí náo nhiệt. Tại trung tâm lễ hội, cây nêu cao vút, biểu tượng linh thiêng của lễ hội Gầu Tào, được dựng lên trong sự thành kính của bà con. Xung quanh là những khu vực biểu diễn khèn Mông, hát giao duyên, nhảy múa… tạo nên một không gian lễ hội đầy sắc màu và âm thanh rộn ràng. Khi mọi thứ đã chuẩn bị chu tất, chủ tế là người có uy tín trong cộng đồng đảm nhiệm việc điều hành phần lễ, đại diện cho dân bản báo cáo thành quả lao động sản xuất trong năm qua và ước muốn mùa vụ năm tới bội thu, chăn nuôi phát triển, thôn bản yên vui, nhà nhà đầm ấm.
Không chỉ là lễ hội vui chơi, Gầu Tào còn mang đậm ý nghĩa tâm linh. Người dân thành tâm dâng lễ vật lên thần linh, cúng bái để cầu bình an, sức khỏe, mưa thuận gió hòa. Sau phần nghi lễ trang nghiêm, cả bản làng cùng nhau vui hội, hòa mình vào những điệu nhảy, tiếng khèn rộn ràng.
Lễ cúng khai hội
Lễ hội Gầu Tào không thể thiếu những điệu khèn Mông trầm bổng, những bài hát giao duyên mượt mà, cùng những trò chơi dân gian hấp dẫn như đánh quay, đẩy gậy, kéo co, ném pao… Những chàng trai, cô gái tung pao trên bãi cỏ xanh, ánh mắt trao nhau những nụ cười e ấp, tạo nên bức tranh mùa xuân đầy sinh động và ấm áp.
Gia đình chủ lễ thực hiện nghi lễ đi quanh cây lêu
Trong không khí rộn ràng của lễ hội, những sắc màu vùng cao tại Lùng Cải đã tạo nên một bức tranh văn hóa đa dạng, phong phú, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách. Lễ hội Gầu Tào không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là cầu nối gắn kết cộng đồng, góp phần xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân nơi đây.
Các hoạt động văn hóa tại lễ hội
Lễ hội Gầu Tào không chỉ là dịp để đồng bào Mông xã Lùng Cải bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, thần linh mà còn là không gian văn hóa đặc sắc, góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc. Những sắc màu rực rỡ của váy áo, những âm thanh du dương của khèn Mông, cùng những nụ cười rạng rỡ của bà con vùng cao đã làm nên một lễ hội đậm đà bản sắc, trở thành điểm nhấn đặc trưng của văn hóa Tây Bắc. Những giá trị truyền thống được gìn giữ, bảo tồn, và phát huy, góp phần làm cho bức tranh mùa xuân thêm rộn ràng, náo nhiệt./.